Pytanie o to, jak być dobrym liderem, zadawane jest już od starożytności, a odpowiedzi na nie obejmują każde możliwe spektrum światopoglądowe czy czysto pragmatyczne. Dla każdej tezy można znaleźć tezę przeciwną, bronioną w zasadzie z takim samym zacięciem, jak teza postawiona pierwotnie.

Jak zatem stać się dobrym liderem? Do czego dążyć? W jakim kierunku się rozwijać? Pomimo niezliczonych kontrowersji, można pokusić się o wskazanie przynajmniej kilku elementów, wokół których panuje względny konsensus.

Słuchaj swoich wspópracowników

Często za najważniejszą cechę w roli lidera uznaje się jego zdolność do słuchania. Nie chodzi oczywiście o to, by siedział twarzą w twarz z pracownikiem i słuchał, jak ten mu się zwierza z trosk i marzeń. Zadaniem lidera jest umiejętność identyfikacji realnych ocen pracowników, ich problemów, konfliktów czy ambicji związanych z działaniami firmy bądź zespołu. Każdy człowiek jest inny i każdy zespół jest inny, przez co konieczne jest dokładne zidentyfikowanie otoczenia, w jakim działa lider i zespołu, którym powinien kierować. Dopiero dobre wsłuchanie się w ducha i w potrzeby ludzi umożliwia zostanie dobrym liderem.

Wskazuj drogę – nie poganiaj

Najczęściej pojawiającym się prześmiewczym obrazkiem w Internecie wobec szefów zespołów jest żart, w którym lider ciągnie wózek, a pracownicy idą za nim i ciągną razem z nim, a pod spodem jest drugi lider, który siedzi na wózku, zaciąga hamulec i jeszcze pogania batem pracowników. W tym prostym żarcie ukryte jest coś naprawdę głębokiego, ponieważ lider tym się różni od pana nad chłopem pańszczyźnianym, że jest jego przewodnikiem. Za liderem się podąża, naśladuje się go, spełnia się jego oczekiwania. Szef każe, więc pracownik musi i stara się to zrobić tak, byle szef się nie przyczepił. Nie trzeba nikomu tłumaczyć, że efekty przewodzenia w grupie są znacznie lepsze od efektów kierowania grupą.

Pozwól sobie i innym na błędy

Dużą część odpowiedzi na pytanie o to, jak być dobrym liderem, naprawdę warto jest poświęcić na to, że lider także jest tylko człowiekiem. Tak jak osoby w jego zespole. Dlatego nie należy oczekiwać od lidera perfekcji, ani tym bardziej przybrania jakiejś nienaturalnej formy. Naturalność ma bardzo duże znaczenie, ponieważ liderowanie jest kompetencją typowo miękką i nie da się jej wprowadzić w oparciu o algorytm lub prosty schemat.

W wielu poradnikach można przeczytać, że lider powinien być empatyczny, przedsiębiorczy, charyzmatyczny i w ogóle powinien posiadać cechy medalisty olimpijskiego oraz świętego równocześnie. W praktyce jest to zupełnie nieosiągalne i w roli lidera pojawia się zwykły, szary człowiek. Czy stoi on na przegranej pozycji? Nie.

Praca nad sobą jest oczywiście ważna i rozwijanie kompetencji komunikacyjnych jest absolutnie wskazane, co nie oznacza jednak, że do czasu ich zdobycia będzie się złym liderem. Bycie liderem jest jak bycie rodzicem: trzeba być, trzeba działać i nie wolno uchylać się od odpowiedzialności. Nie zawsze wszystko się idealnie uda, ale w ten sposób buduje się swoją pozycję.

Artykuł powstał we współpracy z Leadership Center